Wat is 360 graden feedback?

De naam zegt het al: 360 graden feedback is een methode om een 360 graden view te krijgen op het functioneren van een medewerker. Dit bereik je door een beoordeling niet alleen vanuit jezelf als leidinggevende te doen, maar anderen te laten meebeslissen in dit proces. Om helder te krijgen hoe dit werkt, is het goed om het verschil te begrijpen tussen de drie soorten feedback die toegepast kunnen worden bij het beoordelen van werknemers:

• Eendimensionale feedback. Hierbij geeft de leidinggevende feedback aan de medewerker. Deze vorm van feedback bestaat uit eenrichtingsverkeer. De medewerker zelf heeft feitelijk geen inbreng.
• Tweedimensionale feedback. Er is sprake van tweedimensionale feedback als een medewerker tijdens een beoordeling ook ruimte krijgt om mee te denken en zijn of haar mening te geven.
• Driedimensionale feedback. Deze vorm van feedback ontstaat als er meer dan twee personen bij betrokken zijn. Dit kunnen directe collega’s zijn, maar ook managers of klanten die regelmatig in contact komen met de betreffende medewerker.

Wat zijn de voordelen van een 360 graden beoordeling?

Door meerdere personen te betrekken bij het feedbackproces krijg je vanuit verschillende invalshoeken informatie over het functioneren van een medewerker. Mensen die in de dagelijkse praktijk met iemand samenwerken kunnen vaak veel beter verwoorden hoe iemand is, werkt en handelt dan een leidinggevende die slechts af en toe aanwezig is.

De aandacht wordt hierdoor meer op het proces wat vooraf ging aan de behaalde resultaten gelegd (hoe gaat iemand te werk, wat is iemands talent en op welke punten is verbetering mogelijk?) en minder op resultaten in de vorm van cijfers. Leidinggevenden krijgen waardevolle informatie waarop gestuurd kan worden en medewerkers krijgen inzicht in hun sterke en zwakke punten, waardoor ze zich specifiek kunnen gaan ontwikkelen.

Door 360 graden feedback op het juiste moment in te zetten creëer je tevreden, proactieve én loyale medewerkers die met liefde een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van je bedrijf en employer brand.

De do’s en don’ts van 360 graden feedback

Een 360 graden beoordeling kan alleen succesvol verlopen als deze aan een aantal voorwaarden voldoet:

1. Een positieve werkomgeving

Hoe is de sfeer in een team of organisatie? Heerst er een angstcultuur en gunt niemand elkaar iets? Dan is het niet slim om te gaan werken met 360 graden feedback. Start hier pas mee als er een positieve mindset heerst met een sterk teamgevoel en voldoende focus op de groei en ontwikkeling van medewerkers.

2. Een betrouwbare feedbackgroep

Het is belangrijk dat een feedbackgroep bestaat uit mensen die objectief feedback kunnen geven zonder dat deze gekleurd wordt door eigenbelang of schaamte om eerlijk te zijn. Je kunt overwegen om de feedbackgroep anoniem te houden. Dit creëert een veilige sfeer waarin de leden van de groep zich openhartig kunnen uitspreken.

3. Duidelijke doelen

Zonder duidelijke doelstellingen is de kans groot dat je feedback krijgt waar je niets aan hebt. Vraag jezelf daarom af op welke werkaspecten je een medewerker wilt beoordelen. Koppel de benodigde vaardigheden en competenties aan doelen voor de medewerker én algemene bedrijfsdoelen. Zo zorg je voor een kader en wordt het eenvoudiger om te beoordelen of een medewerker goed of slecht functioneert.

Hoe implementeer je 360 graden feedback in je organisatie?

Een 360 graden beoordeling kan, wanneer deze goed is opgezet, veel voordeel opleveren. Niet alleen voor jezelf als leidinggevende of de organisatie, maar óók voor je medewerkers. Je weet nu wat 360 graden feedback inhoudt en welke aandachtspunten er zijn. Maar hoe breng je deze methode nu in de praktijk? En hoe zorg je ervoor dat je je medewerkers enthousiast krijgt over deze methode? Volg hiervoor de volgende tips:

1. Een goede voorbereiding is het halve werk

Een cliché, maar ook in dit geval waar. Lukraak starten met 360 graden feedback kan veel weerstand oproepen. Medewerkers zijn vaak geneigd om wat argwanend naar nieuwe werkwijzen te kijken. Ze willen eerst zeker weten dat dit niet het zoveelste (ondoordachte) nieuwe idee is dat uiteindelijk in de prullenbak belandt. En dat wil jij als leidinggevende natuurlijk ook. Verdiep je daarom goed in de methode en de mogelijke tegenwerpingen die je kunt krijgen. Zorg dat je voorzichtig maar duidelijk communiceert waar het om gaat en wat de voordelen zijn, voor je bedrijf maar ook voor je team. Overtuig hen dat 360 graden feedback een methode is die een waardevolle bijdrage kan gaan leveren aan hun persoonlijke ontwikkeling.

2. Zorg dat alle praktische zaken goed geregeld zijn

Denk goed na over hoe je de dingen aan gaat pakken. Hoe stel je een feedbackgroep op? Doe je dit openbaar of anoniem? Hoe structureer je de te verkrijgen feedback? Een aantal tips:

• Stel een feedbackgroep samen van minimaal drie en maximaal 10 personen.
• Kies personen die veel samenwerken met de medewerker die je wilt beoordelen, maar zorg dat ze niet te close of met elkaar in conflict zijn.
• Bepaal op welk aspect of welke aspecten van het functioneren je je wilt richten.
• Stel een duidelijk beoordelingsformulier op en geef dit aan de leden van de feedbackgroep. Maak het niet te ingewikkeld: kies bijvoorbeeld voor vragen of stellingen die met 0 t/m 10 beoordeeld kunnen worden. Geef in het formulier ook ruimte voor extra feedback.

3. Sta open voor álle feedback

Zoveel mensen, zoveel meningen. Het kan voorkomen dat niet alle neuzen binnen een feedbackgroep dezelfde kant op wijzen en dat je over één medewerker verschillende soorten feedback ontvangt. Probeer hier altijd met een open blik naar te kijken en vraag om meer uitleg als dit nodig is. Ook wanneer een medewerker anders tegen het eigen functioneren aankijkt dan de feedbackgroep is het belangrijk dat jullie hier samen de ‘best practices’ uithalen. Omgaan met feedback is, zeker wanneer het gaat om verbeterpunten, nooit makkelijk. Je wilt een sfeer creëren waarin gevoelens gedeeld kunnen worden zonder dat iemand zich genoodzaakt voelt in de verdediging te springen. Alleen zo kunnen jullie je richten op vooruitgang en persoonlijke ontwikkeling.

Aan de slag met effectief leiderschap?

360 graden feedback is slechts een van de tools die je in kunt zetten bij effectief leiderschap. Als succesvol leidinggevende voldoe je aan de doelstellingen van het bedrijf waarvoor je werkt, houd je je medewerkers tevreden, je team betrokken en zorg je voor een positieve en productieve werkomgeving. Hoe je dit bereikt lees je in het artikel 10 effectieve leiderschapsstijlen.