Wat is slecht leiderschap?

Een slechte leidinggevende is iemand die juist een negatieve uitwerking heeft op het personeel. Denk bijvoorbeeld aan leidinggevenden die:

• alleen op fouten of mislukkingen focussen
• heel directief zijn
• geen ruimte laten voor eigen inbreng
• niet met hun personeel communiceren
• weinig empathie voor hun medewerkers hebben
• hun medewerkers aan hun lot overlaten

Slecht leiderschap leidt ertoe dat medewerkers niet gemotiveerd zijn, veel werkdruk voelen van hun manager of bang of angstig zijn om naar hun werk te gaan. Dit leidt tot een hoger ziekteverzuim en kan er op de lange termijn zelfs voor zorgen dat je medewerkers ontslag nemen.

Vaak gedragen leidinggevenden zich niet expres zo, maar ontstaat dit gedrag doordat ze zich er niet bewust van zijn, zelf veel stress hebben of zelfs niet beter weten.

Lees ook: 10 effectieve leiderschapsstijlen

Wat mag een leidinggevende niet doen?

Ben jij leidinggevende? Dan is het goed om de volgende lijst eens goed door te nemen. Helemaal als je je weleens afvraagt of je je medewerkers wel voldoende ondersteunt. Hieronder vind je 10 valkuilen die vaak voorkomen bij leiderschap.

1. Onvoldoende sturing

Je medewerkers verwachten een bepaalde mate van sturing. Als ze helemaal niet weten wat er van ze verwacht wordt, heeft dat geen goede invloed op je medewerkers. Een slechte leidinggevende laat het allemaal op zijn beloop en verwacht dat medewerkers wel ‘aanvoelen’ wat er van hen verwacht wordt. Als de leidinggevende achteraf ontevreden is met het resultaat, kan dat tot behoorlijke ontevredenheid leiden bij medewerkers.

Lees ook: 7 tips voor effectief leiderschap

2. Geen feedback

Voor je medewerkers is het ontzettend belangrijk om feedback te krijgen, zelfs als de zaken goed gaan en er geen noemenswaardige bijzonderheden zijn. Je medewerkers vinden het prettig om te horen hoe ze hun werk uitvoeren.

En dat geldt niet alleen voor de medewerkers die al jaren voor je werken, maar juist ook voor je nieuwe medewerkers. Voor hen is het extra belangrijk dat je ze continu feedback geeft terwijl je ze inwerkt en hen begeleidt bij het in de vingers krijgen van hun nieuwe werkzaamheden.

Als je als leidinggevende nooit feedback geeft, krijgen je medewerkers het gevoel ‘onzichtbaar’ te zijn. Ook kan het tot onzekerheid en ontevredenheid leiden.

Lees ook: Feedback: handleiding voor werkgevers

3. Op fouten focussen

Als je als leidinggevende alleen focust op wat er fout gaat, krijg je een hele negatieve sfeer op de werkvloer. Er is zo namelijk alleen aandacht voor vervelende situaties met klanten, zaken die tegenzitten of dingen die voorkomen hadden kunnen worden.

Als je je personeel dan ook nog eens een flinke uitbrander geeft, creëer je een angstcultuur waarbij al je personeel op eieren loopt. Dit is een ontzettend ongezonde werksituatie die vroeg of laat tot burn-outs, verzuim en ontslag leidt onder je personeel.

4. Ontbreken van waardering

Iedereen vindt het fijn om op zijn tijd een complimentje of een blijk van waardering te ontvangen. Dat hoeft echt niet iedere dag, maar als je dat als leidinggevende nooit doet of er het nut niet van inziet, ben je niet goed bezig.

Het is vooral belangrijk om oog te hebben voor medewerkers die zich extra inzetten. Denk aan een medewerker die een grote klus heeft binnengehaald of een team dat zich voor een bepaalde periode uit de naad heeft gewerkt om een belangrijk deadline te halen. Het getuigt van slecht leiderschap als je zelfs hier geen bedankje voor geeft.

Lees ook: Medewerkers motiveren: hoe doe je dat?

5. Onduidelijke verwachtingen

Worden er veel fouten gemaakt of is het werk regelmatig niet op tijd af? Wellicht heeft dit te maken met onduidelijkheid. Als je medewerkers niet weten wat er van hen verwacht wordt of ze kunnen niet bij hun leidinggevende terecht voor vragen, wordt het lastig om succesvolle resultaten te boeken.

Onduidelijkheid ontstaat meestal door het ontbreken van communicatieve vaardigheden. Denk aan communicatie die maar vanuit één kant komt, halve instructies, een hele directieve manier van communiceren en te veel focus op het eindresultaat in plaats van de weg ernaartoe.

6. Nooit toegeven dat je fout zit

Ben jij ervan overtuigd dat je nooit fouten maakt? Dan is het goed om eens bij jezelf te rade te gaan. Iedereen maakt namelijk weleens fouten, zelfs leidinggevenden, directeuren of mensen met een hoge functie bij een multinational. Moet je dan helemaal door het stof? Natuurlijk niet, maar het is wel belangrijk dat je in alle eerlijkheid fouten kunt toegeven. Dat maakt je als leidinggevende menselijk, wat de relatie met je medewerkers verbetert.

7. Je stem verheffen

Vind jij dat dit wel moet kunnen? In een gezonde werkomgeving komt dit niet voor. Er zijn een paar uitzonderingen, namelijk als er brand uitbreekt of een andere calamiteit zich voordoet. Ook als er veel lawaai is en je medewerkers je anders niet kunnen verstaan, is het niet meer dan normaal dat je wat harder praat. Het is echter niet de bedoeling dat je je stem verheft wanneer iemand iets verkeerd heeft gedaan. Dit kan immers intimiderend overkomen.

8. Slechte organisatie

Naast sturing is het voor medewerkers cruciaal dat het werk realistisch wordt ingepland. Door werkzaamheden slecht te organiseren weten medewerkers niet waar ze aan toe zijn. Ook kan dit ervoor zorgen dat het werk niet eerlijk verdeeld wordt onder je personeel. Als laatste maak je het je medewerkers zo wel heel moeilijk om deadlines te behalen.

Leidinggevenden die slecht in planning en organisatie zijn, zorgen dus ongemerkt voor meer onrust en chaos. Dit leidt tot minder productiviteit, wat het tegenovergestelde is van wat je juist probeert te bereiken.

9. Medewerkers voortrekken

Het kan natuurlijk zo zijn dat bepaalde mensen je beter liggen. Dit mag echter geen invloed hebben op hoe je mensen op het werk behandelt. Het voortrekken van medewerkers, bijvoorbeeld door hen een betere functie dan anderen te geven, is funest voor het vertrouwen in jou als leidinggevende of werkgever. Ook kan er onder werknemers jaloezie en afgunst ontstaan, wat de werksfeer niet ten goede komt.

Bovendien heeft deze manier van mensen aannemen niet per se het gewenste effect. Je wilt namelijk het beste in je medewerker naar boven halen. Door medewerkers alleen maar te selecteren op hoe leuk ze als persoon zijn of op de hobby’s en interesses die ze hebben, ga je voorbij aan de belangrijkste criteria voor een talentvolle werknemer. Dat zijn namelijk diens werkervaring en competenties, die binnen het functieprofiel passen.

Lees ook: Competentiegerichte vragen die je kunt stellen aan kandidaten

10. Te veel bemoeien

Een leidinggevende stijl waarbij totaal geen sturing is, is niet prettig voor medewerkers. Toch werkt het ook niet wanneer leidinggevenden zich met ieder detail bemoeien. Autonomie in je werk hebben is een belangrijke factor voor werkgeluk. Te veel op de huid van je medewerkers zitten, zorgt er dus alleen maar voor dat ze zich gecontroleerd en gewantrouwd voelen. Ze krijgen zo niet de kans om te leren van hun proces, wat de groei van je personeel alleen maar stagneert.

Zet in op groei

Zoals je hebt kunnen lezen, kun je als leidinggevende op heel wat vlakken de plank misslaan. Nu je weet welke kenmerken tot slecht leiderschap behoren, heb je de kans om bewuster te zijn van je eigen gedrag. Uiteindelijk wil ook jij het liefste zien dat je personeel floreert. Dat doe je dus door in te zetten op groei bij je medewerkers.

Ook is het van belang dat je je behulpzaam, flexibel en communicatief opstelt naar je personeel. Ten slotte: geef je medewerkers regelmatig een schouderklopje. Je zult zien dat ze zich meer inspannen voor je bedrijf wanneer je aangeeft dat je waardeert wat ze voor het bedrijf doen.