Waarom extra vrije dagen voor oudere werknemers?
Als organisatie streef je voortdurend naar een gezonde balans tussen werknemersbetrokkenheid, welzijn en productiviteit. Het idee achter de zogenoemde seniorendagen is dat naarmate werknemers ouder worden, ze met extra vrije dagen beloond worden voor hun trouwe dienst. Na jaren van inzet hebben ze het recht op meer vrije tijd verdiend. Dit helpt bij het bewaren van een goede werk-privébalans en zorgt dat ze langer inzetbaar blijven.
Dit klinkt allemaal mooi en de intentie achter een dergelijke regeling is over het algemeen oprecht. Maar je ziet de laatste jaren toch ook een bepaalde weerstand tegen het concept opkomen, vooral op het gebied van rechtvaardigheid en gelijkheid.
Wat is er vastgelegd over dit onderwerp?
Om een beter beeld te krijgen van wat er kan en mag, is het goed om eerst te kijken naar wat er al is vastgelegd over seniorendagen. Er is in ieder geval geen specifieke nationale wetgeving die bepaalt dat werkgevers verplicht zijn om extra vrije dagen toe te kennen aan oudere werknemers. Maar in sommige collectieve arbeidsovereenkomsten (cao’s) zijn dergelijke regelingen wel opgenomen.
Een voorbeeld van een cao met een regeling voor seniorendagen is de cao metaal en techniek. Deze cao bevat een bepaling waarin staat dat werknemers vanaf een leeftijd van 55 jaar recht hebben op extra verlofdagen. Een ander voorbeeld is te vinden in de cao voor het uitgeverijbedrijf. De overheid, daarentegen, heeft in de cao gemeenten besloten om per 2023 juist afstand te doen van seniorendagen. Vanaf nu heeft elke gemeenteambtenaar, ongeacht leeftijd, recht op zes bovenwettelijke vakantiedagen.
Is er niets in een cao vastgelegd, dan kiezen werkgevers er soms voor om zelf een regeling te treffen in een arbeidsovereenkomst of arbeidsreglement. Er is dus maar weinig consistentie in het geheel. Of en hoeveel extra vrije dagen bedrijven toekennen aan hun oudere werknemers hangt volledig af van de cao waar ze onder werken en/of hun eigen beleid.
Het nadeel van leeftijdsgebonden voordelen
Hoewel het idee achter seniorendagen nobel is, valt er iets te zeggen over de eerlijkheid ervan. Werknemers anders behandelen op basis van leeftijd is op zijn minst twijfelachtig te noemen, zeker nu diversiteit en inclusie een steeds grotere rol spelen in moderne organisaties.
Daar komt bij dat de WGBL (wet gelijke behandeling op grond van leeftijd) discriminatie op basis van leeftijd verbiedt. Het aanbieden van voordelen aan alleen oudere werknemers is dus niet alleen moreel bezwaarlijk, het kan ook riskant zijn. Het is zaak om een goed evenwicht te vinden tussen het erkennen van ervaren werknemers en het respecteren van gelijke behandeling en gelijke beloning bij gelijkwaardig werk.
Alternatieven voor leeftijdsdagen
In plaats van puur te vertrouwen op leeftijd als criterium voor extra vrije dagen, kun je overwegen om een breder welzijnsprogramma op te zetten. Een welzijnsprogramma richt zich op alle werknemers, ongeacht hun leeftijd. Je kunt er afspraken en regelingen in vastleggen over aspecten als flexibel werken, loopbaanontwikkeling en gezondheidsvoorzieningen. Dit zorgt niet alleen voor een meer inclusieve benadering van werkgeverschap, maar ook voor een gevoel van waardering voor alle werknemers.
Wil je toch wat extra aandacht geven aan je meest ervaren krachten, dan is daar uiteraard niets mis mee. Hieronder vind je enkele concrete regelingen die je kunt opnemen in een welzijnsprogramma om ook je oudere werknemers betrokken en gemotiveerd te houden:
1. Loopbaanontwikkeling voor oudere werknemers
Luister goed naar de wensen en behoeftes van oudere werknemers op het gebied van bijscholing en training. Zo erken je niet alleen hun ervaring, maar bied je ze ook de mogelijkheid om hun kennis en expertise te blijven benutten. Dat zorgt niet alleen voor meer zelfvertrouwen en een gevoel voor waardering bij je oudere personeel, het heeft ook direct een positieve invloed op je bedrijfsprestaties.
2. Flexibele werkregelingen voor alle leeftijden
Een andere manier om aan de behoeftes van je oudere werknemers te voldoen, is het invoeren van flexibele werkregelingen die voor alle werknemers gelden, ongeacht hun leeftijd. Deze regelingen kunnen variëren van telewerken en variërende uurroosters tot de mogelijkheid om te kiezen voor deeltijdwerk of job sharing. Het voordeel van deze aanpak is dat het niet alleen oudere werknemers ten goede komt, maar ook jongere werknemers met een gezin, werknemers die mantelzorg bieden of andere verantwoordelijkheden hebben buiten het werk. Het creëren van een flexibele en inclusieve werkomgeving kan de tevredenheid en het welzijn van alle werknemers bevorderen. Dit heeft uiteindelijk een positieve impact op de organisatiecultuur en de geleverde prestaties.
3. Van ervaren kracht tot mentor
Oudere werknemers brengen ervaring en kennis met zich mee die van onschatbare waarde kan zijn voor jongere collega’s. Het opzetten van een mentoring- en kennisoverdrachtsprogramma is een zinvolle manier om deze expertise over te dragen. Oudere werknemers worden zo aangemoedigd om als mentor op te treden voor jongere collega’s, waarbij ze niet alleen hun kennis delen, maar ook ondersteuning bieden bij de professionele ontwikkeling en groei van junioren. De interactie tussen verschillende generaties versterkt de teamdynamiek, zorgt voor een betere samenwerking en draagt bij aan een continue overdracht van vaardigheden binnen de organisatie.
Conclusie
Het idee van seniorendagen is een manier om oudere werknemers te erkennen en te belonen. Hoewel de intentie hierachter goed is, benadrukt het ook de verschillen tussen werknemers op een manier die eigenlijk niet meer wenselijk is. Het creëren van arbeidsvoorwaarden die zowel eerlijk als effectief zijn, is een complexe zaak. Maar er zijn verschillende mogelijkheden om je erkenning voor oudere werknemers uit te drukken, zonder discriminatie of af te doen aan diversiteit en inclusie. Eén ding is in ieder geval duidelijk: het is van groot belang dat je de voorwaarden in je organisatie afstemt op de unieke behoeften van je organisatie en je werknemers. Ongeacht hun leeftijd.
Wil je graag meer weten over het vinden en behouden van professionals voor je bedrijf? Op Indeed Inspiration vind je een uitgebreid overzicht van artikelen die gericht zijn op werkgevers. Je leest hier de beste tips en adviezen over onder andere personeelsmanagement, het inrichten van je bedrijfscultuur en het verbeteren van de werknemersbeleving.
