Welke schrijfstijlen gebruik je in je cv?

Je staat er misschien niet bij stil, maar net zoals je een eigen stijl hebt als het gaat om je kleren of hoe je praat, heb je ook een eigen schrijfstijl. En net zoals je kleren en je taalgebruik belangrijk zijn bij een sollicitatie, zijn je woorden dat ook. De schrijfstijl die je gebruikt in je cv en sollicitatiebrief, geeft de lezer een zicht op wie jij bent en waar je voor staat. Het loont dus de moeite om na te gaan welke schrijfstijl de juiste is voor jouw cv en sollicitatiebrief.

Gerelateerd: Dit is het beste lettertype op je cv

Wat zijn schrijfstijlen?

Een schrijfstijl is de stijl waarin je schrijft. Schrijfstijlen worden voornamelijk toegepast in literatuur en journalistiek, maar ook in marketing, verslagen en zelfs songteksten. Er bestaan verschillende soorten schrijfstijlen, met als bekendste de vier fundamentele types:

Beschrijvende schrijfstijl

Met deze schrijfstijl creëer je een beeld in het hoofd van de lezer. De beschrijvende schrijfstijl vind je terug in poëzie of muziekteksten, maar ook in toneelstukken. Op je werk kan je deze stijl toepassen om bijvoorbeeld een korte voorstelling van elke medewerker op de bedrijfswebsite of een introductietekstje voor een nieuwe collega te schrijven.

Verhalende schrijfstijl

Deze schrijfstijl vertelt een verhaal, met een begin, een midden en een eind. Het is een persoonlijke stijl, met een sterke verbeelding en veel emotie. Typische voorbeelden zijn filmscenario’s of fictieboeken, maar ook sprookjes en liedjesteksten. Deze schrijfstijl kan ook bijzonder geschikt zijn voor cv’s, waarbij je jouw werkgeschiedenis dan vertelt in een soort roman van één pagina.

Overtuigende schrijfstijl

De overtuigende schrijfstijl gebruik je om de lezer ergens van te overtuigen. Dit is geen makkelijke schrijfstijl, want je moet zowel het logisch denkvermogen van de lezer als zijn emoties aanspreken. Op de werkvloer kan dit zich vertalen naar een sales pitch, maar deze schrijfstijl zie je ook opduiken in motivatiebrieven of aanbevelingsbrieven, brochures en advertenties.

Verklarende schrijfstijl

Wanneer je de lezer wil informeren, hem of haar iets wilt uitleggen of iets wilt omschrijven, gebruik je de verklarende schrijfstijl. Je deelt feiten en belicht informatie en details die belangrijk zijn voor de lezer. Dit zie je vaak in journalistieke stukken, maar ook in recepten of schoolboeken. In de bedrijfssfeer kan je deze stijl terugvinden in de vorm van informerende blogs of artikels, verslagen of rapporten.

Afhankelijk van het doel van je tekst zijn er nog meer schrijfstijlen: commercieel, informatief, instructief, wervend, hip en trendy, informeel, formeel, persoonlijk, zakelijk ... Voor je cv en sollicitatiebrief zijn deze schrijfstijlen belangrijk, want ze zijn erg bepalend voor de toon van je tekst.

Gerelateerd: Kleur op je cv, wel of niet?

Welke schrijfstijl gebruik je voor een cv en sollicitatiebrief?

Welke schrijfstijl je gebruikt voor een cv en sollicitatiebrief, hangt af van twee factoren: het soort bedrijf waar je wil solliciteren en je eigen persoonlijkheid. De tijd van ambtelijke, overdreven zakelijke formuleringen is voorbij. Maar wat je schrijft en hoe je het schrijft moet wel bij het bedrijf passen. De toon van je tekst is dus erg belangrijk. Een sollicitatiebrief voor een vacature als journalist is qua toon anders dan die voor een baan als interieurarchitect. Bij de ene kan je al wat informeler zijn, maar bij allebei is heldere en concrete taal essentieel.

Ook je persoonlijkheid speelt mee in de keuze voor je schrijfstijl. De lezer wil uit wat je schrijft kunnen opmaken wat voor persoon je bent. Daarom is het belangrijk om je eigen woorden te gebruiken en jezelf te zijn. Schrijf geen woorden die je tijdens het sollicitatiegesprek niet zou gebruiken. Gebruik een schrijfstijl als leidraad om de juiste toon aan te houden (bijvoorbeeld formeel of informeel), maar probeer je niet anders voor te doen dan je bent. Je wilt wel opvallen, maar niet om de verkeerde redenen.

Actieve schrijfstijl

Ongeacht of je formeel of informeel schrijft, moet je een actieve schrijfstijl gebruiken in elke tekst die je schrijft. Het maakt je tekst namelijk veel prettiger en makkelijker om te lezen.

Staat er op je cv bijvoorbeeld “Dit project werd opgezet”, dan is dat passieve taal. Maak je daarvan “Ik zette dat project op”, dan krijg je een veel levendiger en ondernemender gevoel. Een actieve schrijfstijl schetst een positiever beeld. Passief betekent namelijk dat je de actie hebt ondergaan, terwijl actief betekent dat jij de handeling uitvoert.

Andere voorbeelden:

• “Ik werd begeleid door meneer X.” - “Meneer X begeleidde me.”

• “Ik zal donderdag contact met je opnemen.” - “Ik neem donderdag contact met je op.”

• “Ik ben bij dit bedrijf werkzaam geweest.” - “Ik werkte bij dit bedrijf.”

• “Ik stond in voor de coördinatie.” - “Ik coördineerde.”

Een zin actiever maken kan je door hem in te korten. Bijvoorbeeld:

• “Dat voorstel werd door mij gedaan” - “Ik deed dat voorstel” - “Ik stelde voor”

Zakelijk/formeel

Dit is een erg goede schrijfstijl voor een cv of sollicitatiebrief. Maar let op voor typische valkuilen, zoals stijve formuleringen en ambtelijke taal. Ook een zakelijke, formele schrijfstijl moet begrijpelijk en helder blijven. Complexe zinnen of onbegrijpelijke termen maken een tekst nodeloos moeilijk. Bovendien worden zinnen daardoor lang en onprettig om te lezen. Ook als je een zakelijke schrijfstijl hanteert, schrijf je zoals je tegen iemand zou praten. Beleefd en correct, maar ook sober en to-the-point.

De lezer van een cv of sollicitatiebrief wil concrete en frisse taal. Die moet helder en vlot leesbaar zijn en liefst geeft je schrijfstijl ook je persoonlijkheid weer. Dat betekent niet dat je moet schrijven zoals je een vriend zou schrijven. Wees vriendelijk, maar blijf zakelijk.

Professioneel/informeel

Dit is een hedendaagse, populaire schrijfstijl bij bedrijven. Het is een aangename schrijfstijl die je dichter bij de lezer brengt. Gebruikt het bedrijf waar je wilt solliciteren ook informeel taalgebruik in de communicatie of op de website, dan kan je deze schrijfstijl zelf ook hanteren in je sollicitatiebrief en cv.

Informeel betekent niet dat je familiair wordt, wel dat je minder afstand neemt van de lezer. Je betrekt hem of haar persoonlijk. Bij een informele schrijfstijl kan je creatiever zijn, bijvoorbeeld in je openingszin, om zo de aandacht van de lezer te trekken. Probeer niet te overdrijven. Vooral wanneer je het hebt over waarom jij geschikt bent voor de baan, hou je het professioneel en concreet.

Welke schrijfstijlen moet je vermijden bij het opstellen van je sollicitatiebrief?

De drie bovenstaande schrijfstijlen zijn vrijwel altijd geschikt. Je kan er voldoende persoonlijkheid in kwijt, terwijl je toch professioneel overkomt.

De hippe/informele schrijfstijl is er een die alleen bij een bepaald doelpubliek past. Het is een opvallende schrijfstijl met veel superlatieven. Ze is geestig en gevat en voelt heel persoonlijk aan. Dat klinkt heel leuk, maar je kunt er snel mee de fout ingaan.

Deze schrijfstijl is eigenlijk alleen geschikt wanneer je solliciteert bij een bedrijf dat zelf deze schrijfstijl hanteert, bijvoorbeeld een tienermagazine of een hippe start-up. Maar zelfs dan kies je beter voor een andere schrijfstijl, zoals de professioneel/informele. Ook met die schrijfstijl kan je voldoende persoonlijkheid in je tekst verwerken, zonder dat je schrijfstijl opvallender wordt dan je boodschap.

Je gekozen schrijfstijl optimaliseren

De schrijfstijl die je kiest biedt je een werkkader voor de toon van je tekst. Maar net zoals je je tekst actiever kan maken, kan je ook nog andere dingen doen om je tekst leesbaar en helder te houden.

Wissel korte en lange zinnen af

Door de lengte van je zinnen te variëren, creëer je een aangenaam leesritme. Een tekst met alleen lange zinnen doet de lezer al snel afhaken. Ook een tekst met korte zinnen leest niet vlot en soms zelfs onaangenaam. Door af te wisselen geef je je tekst een prettig ritme, waar je lezer met plezier in meegaat.

Betrek de lezer

Hoewel je cv en sollicitatiebrief bedoeld zijn om een potentiële werkgever te overtuigen, moet je vermijden te veel in de ik-vorm te praten. Je wil de aandacht van de lezer vasthouden, dus spreek hem of haar af en toe rechtstreeks aan. Zo betrek je de lezer en krijgt hij of zij het gevoel dat je de tekst speciaal voor hem of haar schreef. Wissel “ik”-zinnen regelmatig af met “u” of “jij”, of “uw/jouw bedrijf”.

Let op met verkleinwoorden

Verkleinwoorden geven een tekst een zekere informaliteit, maar het gevaar bestaat dat je er afstand mee creëert. Met termen als “een stapje terug” of “een zaakje opgericht” minimaliseer je die gebeurtenissen. De lezer zal dat niet altijd bewust zo zien, maar pikt dat onbewust wel op. Je tekst kan zo een gevoel van minderwaardigheid of onzekerheid uitstralen. En dat zijn eigenschappen die je niet wilt tonen in een cv.