Hoe word je een diplomaat? - Functieomschrijving

Diplomaten hebben een unieke functie en het is één van de oudste beroepen ter wereld. Ze vertegenwoordigen een land en treden op bij onderhandelingen tussen landen. Er zijn daarom hoge eisen waar je aan moet voldoen om te kunnen werken als diplomaat. In dit artikel gaan we bespreken wat een diplomaat is, hoe word je diplomaat en wat het salaris van diplomaten is.

Wat is een diplomaat?

Een diplomaat is een ambtenaar die werkt voor het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Ze zijn verantwoordelijk voor de communicatie en samenwerking met andere landen. Verder zorgen ze ervoor dat relaties tussen landen worden verbeterd. Dit doen ze door in overleg te gaan met andere partijen. Diplomaten zijn in principe de vertegenwoordigers van de regering. Het is daarom belangrijk dat ze loyaal zijn en genoeg kennis hebben over de gang van zaken om hun positie te verdedigen.

Tijdens een vergadering kan het bijvoorbeeld gaan over de financiële, politieke of sociale standpunten van het eigen land. Bovendien moet een diplomaat ook kennis hebben over de achtergrond en standpunten van de regering waarmee ze gaan onderhandelen. Ze moeten de taal begrijpen die er wordt gesproken en de lokale cultuur respecteren. Een diplomaat kan ook worden naar een internationale organisatie zoals de Europese Unie of de Verenigde Naties worden gestuurd. Er zijn daarom verschillende soorten diplomaten met diverse taken en vaardigheden. Het werk kan daardoor erg afwisselend en uitdagend zijn.

Diplomatieke immuniteit

Diplomaten zijn beschermd tegen rechtsvervolging wanneer ze werken in het buitenland. Deze regeling wordt de diplomatieke immuniteit of onschendbaarheid genoemd. Het is een beginsel dat is vastgelegd in het internationaal recht. Het doel van de immuniteit is om diplomaten te beschermen zodat ze hun werk zonder belemmeringen kunnen uitvoeren. Hierdoor hebben de autoriteiten van het gastland geen kans om druk te zetten op een diplomaat. Ook de familieleden zijn beschermd door de diplomatieke immuniteit. De immuniteit kan alleen opgeheven worden door de regering die de diplomaat vertegenwoordigt.

Verder is het gastland verplicht om de diplomaat en diens familie te beschermen tegen inbraak, ordeverstoring en schade. Tenslotte maken niet alle diplomaten automatisch aanspraak op immuniteit. De gaststaat moet namelijk de diplomatieke immuniteit van een persoon erkennen. Meestal wordt er vervolgens een diplomatiek visum verstrekt.

Hoe word je diplomaat?

Om een diplomaat te worden moet je in dienst treden bij het Ministerie van Buitenlandse zaken. In principe kan dit alleen door gekozen te worden tijdens de speciale selectie, het zogenaamde diplomatenklasje. De officiële naam is Internationaal Beleidsmedewerker.

De selectie wordt één keer per jaar gehouden en er wordt maar een beperkt aantal deelnemers aangenomen voor de opleiding tot diplomaat. Jaarlijks worden er tussen de 20 tot 30 kandidaten gekozen. Het is een grote uitdaging om gekozen te worden voor deze opleiding. Hieronder vind je de stappen die je kunt nemen om een diplomaat te worden:

1. Kies de juiste opleiding

Je hebt een universitair masterdiploma nodig om in aanmerking te komen voor de selectie. Hoewel je je in principe met elke studieachtergrond kunt aanmelden voor het examen, zijn er wel bepaalde competenties waar recruiters naar op zoek zijn. Op het wo zijn er verschillende opleidingen die gericht zijn op de kennis die een diplomaat moet hebben. Er is bijvoorbeeld een bacheloropleiding in Internationaal Recht en Politicologie. Op het masterniveau is er de studie Internationale Betrekkingen en Diplomatie. De meeste van deze opleidingen worden gegeven in het Engels.

Als je in aanmerking wilt komen voor deze studies, dan moet je een vwo-diploma hebben. Verder kun je met een hbo-diploma doorstromen naar een masteropleiding, maar dan moet je daar eerst een pre-master voor afronden. In totaal duurt het tussen de 4 tot 5 jaar om een universitaire bachelor en master te volgen. In het algemeen is een universitair diploma niet genoeg om geselecteerd te worden voor het diplomatenklasje. Er wordt namelijk ook gekeken naar extra curriculaire activiteiten en andere vaardigheden die je hebt.

2. Leer een extra taal

Als je een diplomaat wilt worden, dan moet je je goed kunnen uitdrukken in verschillende talen. De eerste twee talen zijn natuurlijk Nederlands en Engels. Vervolgens wordt er gekeken naar een derde taal die je kunt spreken. Tenminste één van deze 6 talen moet je voldoende beheersen:

• Duits

• Frans

• Spaans

• Standaard Arabisch

• Chinees (Mandarijn)

• Russisch

Hoewel het geen voorwaarde is om een vierde taal te spreken, kun je er je kansen om aangenomen te worden aanzienlijk mee verhogen. Het is een pre als je Farsi, Portugees of Swahili beheerst. Op het internet kun je verschillende cursussen vinden om een taal te leren. Verder hebben de meeste universiteiten een taalfaculteit waar je lessen kunt volgen. Meestal zijn dergelijke cursussen gratis. Tenslotte zijn er verschillende studentengroepen die elkaar helpen om een nieuwe taal te leren. Door deel te nemen aan deze groepen, kun je gemakkelijk in contact komen met een native speaker en je taalvaardigheden verbeteren.

3. Studeer in het buitenland

De meeste opleidingen aan de universiteit bieden de mogelijkheid om in het buitenland te studeren. Dit is een goede gelegenheid om internationale ervaring op te doen en je cv uit te breiden. Verder kun je je sociale vaardigheden ontwikkelen door een tijdje te studeren aan een andere universiteit. Je leert ook hoe het is om in een ander land te leven en hoe je moet omgaan met andere culturen.

Tenslotte werken de meeste diplomaten in het buitenland. Dus studeren in het buitenland kan zeker van toegevoegde waarde zijn om een diplomaat te worden.

4. Ontwikkel je persoonlijke vaardigheden

Er zijn bepaalde competenties die je moet hebben om een diplomaat te worden. Het is daarom belangrijk om je persoonlijke vaardigheden te ontwikkelen. Bovendien zijn er ook bepaalde kwaliteiten waar het Ministerie van Buitenlandse zaken naar op zoek is, zoals:

• Resultaatgerichtheid

• Stressbestendigheid

• Plannen en organisatoren

• Creativiteit

• Zelfontwikkeling

Er zijn verschillende manieren om je persoonlijke vaardigheden te ontwikkelen. Je kunt bijvoorbeeld een uitdagende bijbaan nemen tijdens het studeren. Verder kun je deelnemen aan verschillende extra curriculaire activiteiten zoals vrijwilligerswerk, studentengroepen of hobby's. Probeer ervoor te zorgen dat deze activiteiten aansluiten op het werk dat een diplomaat doet. Op deze manier kun je aan de recruiter laten zien dat je de juiste competenties hebt. Tenslotte zijn er verschillende stages en traineeship die je kunt volgen bij een overheidsinstelling. Hierdoor kun je alvast gewend raken aan de werkomgeving.

5. Lees regelmatig het nieuws

Er wordt van diplomaten verwacht dat ze op de hoogte zijn van wat er in de wereld gebeurt. Probeer daarom regelmatig het nieuws te lezen. Neem bijvoorbeeld een abonnement op een krant, tijdschrift of opinieblad om zo het nieuws bij te houden. Vervolgens kun je analyseren wat voor invloed geopolitieke ontwikkelingen hebben op het werk van een diplomaat.

Je kunt ook deelnemen aan een discussiegroep om te praten over gebeurtenissen die zich afspelen in de wereld en wat de rol van Nederland is in de internationale gemeenschap. Op deze manier bouw je kennis over onderwerpen waar diplomaten mee te maken hebben.

6. Bereid je voor op de selectie

Jaarlijks zijn er meer dan 1000 mensen die zich aanmelden voor de opleiding tot Internationaal Beleidsmedewerker. De selectieprocedure bestaat uit verschillende stappen. Na elke stap vallen er kandidaten af totdat er uiteindelijk maar 20 tot 30 kandidaten overblijven. De selectie is daarom enorm competitief. Maar als je over de juiste kwaliteiten beschikt en goed voorbereid bent dan verhoog je je kansen om geselecteerd te worden.

De selectieprocedure duurt ongeveer 4 maanden en bestaat uit de volgende 4 fases:

1. Sollicitatie voor de functie als Startende Internationaal Beleidsmedewerker op de website.

2. Een sollicitatiegesprek van een uur met 2 selecteurs en een taaltest voor de tweede en derde taal.

3. Competenties worden getest aan de hand van verschillende opdrachten.

4. Gesprek met Commissie Groepsgewijze Werving, bestaande uit hooggeplaatste diplomaten en leden van andere organisaties.

7. Behaal je diploma

Nadat je bent geselecteerd, volg je het vierjarige werk-ontwikkeltraject. De opleiding begint met een 8 weken durende interne training en vervolgens start je met een eerste plaatsing voor 2 jaar. Meestal is dit binnen een beleidsfunctie in Den Haag. In de volgende twee jaar word je geplaatst in het buitenland, bij een ambassade of consulaat. Als je het vierjarige traject succesvol hebt afgerond, ontvang je een diploma en kun je zonder begeleiding werken als diplomaat.

Leestip: Hoeveel verdient een beleidsmedewerker?

Het salaris van een diplomaat

Het salaris van een diplomaat wordt betaald door de Rijksoverheid. Er wordt hiervoor gebruikgemaakt van het schalensysteem. Het startsalaris voor diplomaten begint bij schaal 11. Dit is € 3.279,32 per maand en kan oplopen tot de € 8184,34 per maand. Wanneer je werkt voor de overheid, dan wordt het salaris systematisch bepaald door de jaren werkervaring en de functie. Je kunt bijvoorbeeld elk jaar meer verdienen binnen dezelfde functie. Verder kun je meer verdienen wanneer je promotie krijgt.

Lees ook: Hoeveel verdient een diplomaat?